Wat biedt kamparchieven.nl?

Kamparchieven.nl stelt u in staat snel en gemakkelijk op te zoeken waar in Nederland archieven over de kampen Amersfoort, Vught en Westerbork worden bewaard en wat precies hun inhoud is. Het rijk geschakeerde materiaal loopt uiteen van kampadministraties, transportlijsten, gevangenisregisters en bouwtekeningen tot dagboeken en brieven. Op de site zijn ook foto's en tekeningen te zien.

Kamparchieven.nl is nog volop in ontwikkeling. Het is de bedoeling ook archieven over andere kampen, zoals Schoorl en Ommen, digitaal raadpleegbaar te maken. Bovendien zullen archieven over gevangenissen worden opgenomen. Verder zal het aantal deelnemende instellingen worden uitgebreid met andere instanties die eveneens archieven over de kampen bewaren.

Meewerkende instellingen

Aan kamparchieven.nl verlenen de volgende instellingen hun medewerking: Afdeling Oorlogsnazorg van het Nederlandse Rode Kruis, Archief Eemland, Brabants Historisch Informatiecentrum, Drents Archief, Gemeente Midden-Drenthe, Nationaal Monument Kamp Amersfoort, Nationaal Monument Kamp Vught, Ragionaal Archief Alkmaar, Herinneringscentrum Kamp Westerbork en het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD).

Het project is mogelijk gemaakt door een subsidie van de Eenheid Oorlogsgetroffenen en Herinnering WO II van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Zoeken

Er zijn verschillende manieren om digitaal in de kamparchieven te zoeken: per kamp, per deelnemende instelling of per thema in alle archieven tegelijk. Voorbeelden van de thema's zijn: categorieën gevangenen, organisatie en bestuur van het kamp, omstandigheden binnen het kamp. In totaal zijn tien clusters van thema's geselecteerd, die in de vorm van vragen worden gepresenteerd.

Overigens kan alleen worden gezocht in de inhoudsbeschrijvingen van de documenten en niet in de archiefstukken zelf. Om privacyredenen is het ook niet mogelijk om digitaal te speuren naar gegevens over personen. Wel kan worden gezocht naar beschrijvingen van archieven die persoonsgegevens bevatten. Via verwijzingen naar de instellingen die de archieven beheren, kunt u inlichtingen verkrijgen over de voorwaarden waaronder het materiaal kan worden ingezien.

Waarom kamparchieven.nl?

Met kamparchieven.nl is een eind gekomen aan de sinds 1945 bestaande onduidelijkheid over de inhoud en vindplaats van de archieven over de Duitse gevangenkampen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland hebben bestaan. Direct na de bevrijding hielden verschillende kleine en grote organisaties zich bezig met het vergaren van documenten om overlevenden op het spoor te komen en inlichtingen over overledenen te verzamelen.

Eind 1946 besloot de overheid het Nederlandse Rode Kruis de bevoegdheid te verlenen als enige instantie de opsporing van vermisten uit de oorlog voort te zetten. Medewerkers van organisaties die zich niet met dit overheidsbesluit konden verenigen, brachten hun materiaal naar het toenmalige Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie, het huidige NIOD. Dankzij de goede samenwerking tussen NIOD en de afdeling Oorlogsnazorg van het Nederlandse Rode Kruis heeft de opsplitsing van de kamparchieven nooit grote problemen opgeleverd bij het verstrekken van inlichtingen aan uitkeringsinstanties en particulieren.

Voor nabestaanden van vermisten, onderzoekers en het brede publiek is het echter niet altijd duidelijk waar een bepaald kamparchief wordt bewaard. Ook al omdat er nog andere instellingen zijn die eveneens kamparchieven onder hun hoede hebben. Het gevolg: wie op zoek was naar informatie over een kamp werd vaak van het kastje naar de muur gestuurd. Met het beschikbaar komen van kamparchieven.nl behoort deze gebruikersonvriendelijke en onoverzichtelijke toestand definitief tot het verleden. Nu de kamparchieven van het Nederlandse Rode Kruis en het NIOD samen met de collecties van andere instellingen op de website toegankelijk zijn gemaakt, is eenvoudig op te zoeken waar de kamparchieven te vinden zijn en wat precies hun inhoud is.